CZYM JEST SM ?

Stwardnienie rozsiane jest jedną z najczęstszych przewlekłych i nieuleczalnych chorób neurologicznych, która na ogół diagnozowana jest między 20 a 40. rokiem życia. Z języka łacińskiego "sclerosis" oznacza "stwardnienie", którego ogniska widoczne są w badaniach mózgu chorego, "multiplex" - rozsiane, gdyż ogniska te mogą pojawić się w wielu miejscach.

SM jest to choroba autoimmunologiczna. Oznacza to, że układ odpornościowy organizmu atakuje swoją własną tkankę w błędnym przekonaniu, iż jest to obce ciało. W przypadku SM system immunologiczny atakuje mielinę, czyli substancję otaczającą komórki nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym.

Aby zrozumieć, co dzieje się z organizmem chorego na SM, wystarczy wyobrazić sobie swój organizm jako obwód elektryczny z mózgiem i rdzeniem kręgowym jako źródłem mocy oraz kończynami i resztą organizmu jako oświetleniem, komputerami itp. Nerwy to kable elektryczne łączące całość obwodu, a mielina jest izolacją tych kabli. Jeśli izolacja ulega zniszczeniu, układ przestaje działać, działa wadliwie, może dojść do spięcia. Podobnie dzieje się w SM: uszkodzenia osłonki mielinowej wokół nerwów powodują częściowe lub całkowite przerwanie przewodzenia impulsów nerwowych, co skutkuje upośledzeniem danej funkcji lub jej utratą.

Mimo iż wciąż nieuleczalne, SM nie zagraża bezpośrednio życiu. Większość chorych żyje równie długo, jak osoby zdrowe.

Gdy zachorujesz będziesz mieć SM do końca życia, jednak nie zarazisz nim nikogo ani nie przekażesz go potomstwu.

Widok komórki nerwowej osoby chorej na stwardnienie rozsiane

Postacie choroby

SM u każdego chorego przebiega inaczej. Poniżej przedstawiamy różne postacie choroby

SM rzutowo-reemisyjne

najczęściej występująca postać choroby - dotyczy ok. 60% chorych, objawy występują przez pewien czas (dni, tygodnie, miesiące), a następnie stan neurologiczny ulega częściowej lub całkowitej poprawie.

Stan pogorszenia zdrowia nazywany jest rzutem. Dochodzi do niego, kiedy komórki układu odpornościowego atakują osłonę włókna nerwowego w mózgu lub rdzeniu kręgowym, tworząc tym samym stan zapalny. Kiedy stan zapalny cofa się, objawy ustępują częściowo (zdarza się, że pozostanie potem pewne uszkodzenie) lub całkowicie znikają. Określa się to mianem remisji. Remisje mogą trwać zarówno kilka miesięcy, jak i lat.

SM wtórnie postępujące

kiedy u osób z SM rzutowo-reemisyjnym występuje trwałe pogorszenie stanu zdrowia przez co najmniej 6 miesięcy, to bez względu na to, czy w tym czasie pojawiają się rzuty, mówi się o wtórnie postępującym SM. Statystycznie u ok. 65% osób z SM rzutowo−reemisyjnym po średnio 15 latach rozwija się postać wtórnie postępującą.

Łagodna postać SM

w tej odmianie po jednym lub dwóch atakach następuje całkowity powrót do zdrowia i SM nie rozwija się. Jeżeli u osoby chorej po 10-15 latach stan zdrowia nie pogorszył się i ma ona minimalną niepełnosprawność lub jej brak, również można mówić o SM przebiegającym w sposób łagodny.

Postać łagodna występuje u ok. 20% osób chorych.

SM pierwotnie postępujące

jest to forma SM dotycząca 10-15 % osób chorych. Osoby z pierwotnie postępującym SM są na ogół diagnozowane w wieku 40 lat lub później. Podczas gdy w innych postaciach SM zmiany demielinizacyjne pojawiają się zarówno
w mózgu jak i w rdzeniu kręgowym, w pierwotnie postępującym SM większość uszkodzeń ma miejsce w rdzeniu kręgowym. Osoby
z pierwotnie postępującym SM nigdy nie mają wyraźnych rzutów lub remisji.
Choroba rozpoczyna się od pojawienia się problemów, np. z poruszeniem, które się stopniowo pogłębiają.